Για την προοπτική Πελετίδη στην Πάτρα

Ανήκω σε αυτή την κατηγορία ανθρώπων που συνειδητά απέχει από τις εκλογές. Απέχω, γιατί θεωρώ πως αυτές λειτουργούν ως άλλοθι της κοινωνικής αδράνειας ενώ δρουν αποτρεπτικά προς την υπόθεση της κοινωνικής χειραφέτησης. Απέχω, γιατί πιστεύω πως η λύση των προβλημάτων της καθημερινής ζωής δεν περνά μέσα από μηχανισμούς εκπροσώπησης αλλά από θεσμούς συλλογικής αυτοκυβέρνησης: άμεσους, οριζόντιους και δημοκρατικούς.

Με αυτά ως δεδομένα έρχομαι στο άμεσο ζήτημα του δεύτερου γύρου των δημοτικών εκλογών στην Πάτρα και στη διαφαινόμενη επικράτηση ενός κομμουνιστή (ακριβέστερα, προερχόμενου από το ΚΚΕ) δημάρχου. Το γεγονός κανονικά δεν μπορεί παρά να χαροποιεί όλους όσους δραστηριοποιούνται στους κοινωνικούς αγώνες, αυτούς που παλεύουν για τις ελευθερίες και τα δικαιώματα (Ελλήνων και ξένων), όσους αγωνίζονται μέσα στο εργατικό κίνημα, αυτούς που διεκδικούν δημόσιους χώρους και πράσινο κόντρα στη λαίλαπα των επιχειρηματικών συμφερόντων. Θα μπορούσα κι εγώ να προσχωρήσω σε αυτή την ευφορία αν δεν διατηρούσα κάποιες σοβαρές επιφυλάξεις τις οποίες θα ήθελα να εκθέσω συνοπτικά.

Η μέχρι σήμερα πορεία της παράταξης Πελετίδη είναι δηλωτική μιας πολιτικής με χαρακτηριστικά που μπορούν να αποκρυσταλλωθούν σε θετικά και αρνητικά. Στα θετικά μπορεί να καταγραφούν: η στήριξη των εργατικών και ταξικών αγώνων, η ανάδειξη του ρόλου της δημοτικής αρχής σε μια σειρά από πολιτικές παραχώρησης δημόσιας περιουσίας σε ιδιωτικά συμφέροντα, οι σαφείς θέσεις σε ζητήματα μεταναστών και ρατσισμού και η στηλίτευση του ρόλου της πολιτικής του ελληνικού κράτους και της ΕΕ στους πολέμους, η συμμετοχή στα τοπικά κινήματα διεκδίκησης ελεύθερων χώρων (πλατείες, πάρκα κ.τ.λ.). Στα αρνητικά μπορούμε να σταχυολογήσουμε τη στενά κομματική και πολλές φορές διχαστική συμμετοχή στις κινητοποιήσεις, την άρνηση στήριξης αγώνων όταν αυτά δεν ανήκαν στο ΠΑΜΕ, αλλά κυρίως, την πλήρη αντίθεση στη λογική άμεσων και αυτοργανωμένων δράσεων και πρωτοβουλιών που έθεταν άμεσους στόχους προς υλοποίηση μακριά από τη θεσμική αναμονή και την απλή διαμαρτυρία, απέναντι σε αγώνες που έβαζαν εμφατικά το ζήτημα της συλλογικής αυτενέργειας. Με άλλα λόγια, η παράταξη Πελετίδη δεν διαφοροποιήθηκε από το παραδοσιακό μοντέλο του κόμματος που συνεχώς μοιάζει να απαντά στις επιτακτικές ερωτήσεις των άμεσων αναγκών: “δεν έχουμε πλατεία; -φταίει ο δήμαρχος και το κράτος. Να οργανωθούμε όλοι μαζί για να τη φτιάξουμε; -όχι, δεν θα αντικαταστήσουμε εμείς το κράτος, με κάτι τέτοια δίνουμε άλλοθι στην πολιτική τους.”

Για αυτούς τους λόγους εκτιμώ πως πιθανότατα η παρουσίας ενός κομμουνιστή δημάρχου, τη στιγμή ειδικά που οι δυνατότητες της δημοτικής αρχής έχουν περιοριστεί τραγικά, δεν θα αλλάξει τίποτα ουσιαστικό για τη ζωή της πόλης και μόνο η μαζική συμμετοχή στους ριζοσπαστικούς κοινωνικούς αγώνες μπορεί να έχει απτά αποτελέσματα. Παρόλα αυτά θεωρώ πως η πορεία της δημοτικής αρχής και το κατά πόσο θα έρθει ή όχι σε κάθετη σύγκρουση με τα κινήματα θα εξαρτηθεί από τη στάση της σε ορισμένα ζητήματα, τα οποία θα ήθελα σύντομα να παραθέσω. Θα περίμενα λοιπόν από μια τέτοια δημοτική αρχή και από έναν κομμουνιστή δήμαρχο να κάνει ενδεικτικά τα παρακάτω:

Να μην σταθεί εμπόδιο στους κοινωνικούς και ταξικούς αγώνες και ειδικότερα στους αγώνες διεκδίκησης και δημιουργίας ελεύθερων χώρων μέσα στην πόλης.

Να προστατεύσει τους ελεύθερους χώρους από τα ιδιωτικά και επιχειρηματικά συμφέροντα.

Να διώξει τις υπηρεσίες του παλαιού λιμανιού και τις επιχειρήσεις που στεγάζει, να ρίξει τα κάγκελα που χωρίζουν την πόλη από τη θάλασσα και να δώσει την παραλία στους κατοίκους.

Να προσφέρει σε όλους τους κατοίκους που το έχουν ανάγκη (Έλληνες και μετανάστες) από ένα πιάτο φαΐ. Να ενεργοποιήσει δράσεις κοινωνικής αλληλεγγύης. Να προσφέρει υποδομές και στήριξη στα κινήματα αλληλεγγύης που δρουν σε αυτή την κατεύθυνση.

Να ενισχύει ή τουλάχιστον να μην εμποδίσει δράσεις κοινωνικής αλληλεγγύης όπως κοινωνικά ιατρεία, παντοπωλεία, κοινωνικά φροντιστήρια κ.τ.λ. Να προστατεύσει τέτοιες δράσεις από την καταστολή του κεντρικού κράτους.

Να δώσει στέγη παραχωρώντας αδιάθετα δημοτικά κληροδοτήματα στους πρόσφυγες και μετανάστες που βρίσκονται προσωρινά στην πόλη. Να τους προστατεύσει από τις διώξεις της αστυνομίας και των ναζιστικών συμμοριών. Να δώσει δικαίωμα εργασίας (με εγγύηση του δήμου) σε όσους θέλουν να μείνουν και να εργαστούν. Να εγγράψει στα δημοτολόγια όλους τους μετανάστες που θέλουν να μείνουν στην πόλη.

Να παραδώσει άδεια και ανεκμετάλλευτα κτίρια του δήμου σε πολιτιστικές δράσεις, σε σωματεία, συνελεύσεις γειτονιών κ.τ.λ.

Να ενισχύσει τους ελέγχους για ανασφάλιστη εργασία. Να κτυπηθεί αποφασιστικά με τις επιχειρήσεις που απασχολούν ανασφάλιστους. Να τις κλείνει άμεσα.

Να κινητοποιήσει τους κατοίκους στις γειτονιές (ή τουλάχιστον να μην σταθεί εμπόδιο στη δική τους ενεργοποίηση) για να οικειοποιηθούν δημιουργικά και αυτόνομα τις δεκάδες πλατείες στις γειτονιές που παραμένουν δεσμευμένα οικόπεδα χωρίς αξιοποίηση. Να παραχωρήσει τους μηχανικούς και τις υπηρεσίες του δήμου στη διάθεση αυτών των πρωτοβουλιών.

Να προχωρήσει, μαζί με τους κατοίκους, σε συντριπτική δενδροφύτευση της πόλης με 50-100 χιλιάδες δένδρα στην πενταετία.

Να προχωρήσει σε καθολική πεζοδρόμηση του κέντρου της πόλης (με εξαίρεση δύο βασικές αρτηρίες) και στην πεζοδρόμηση ενός κεντρικού δρόμου σε κάθε γειτονιά - μακριά από τη λογική των εμπορικών λεωφόρων για αγορές και επιχειρήσεις. Χωρίς δαπανηρές εργολαβίες και έργα βιτρίνας. (ένας πεζόδρομος για να δημιουργηθεί χρειάζεται απλά οριοθέτηση/απαγόρευση κυκλοφορίας αυτοκινήτων και τίποτε άλλο).

Να δημιουργήσει (πάλι χωρίς ακριβές εργολαβίες – να οριοθετήσει απλά) ένα ευρύτατα δίκτυο ποδηλατοδρόμων που θα συνδέει όλες τις περιοχές της πόλης με το κέντρο καθώς και τα δύο μεγάλα τριτοβάθμια ιδρύματα. Να στηρίξει έμπρακτα ή τουλάχιστον να μην εμποδίσει τις πρωτοβουλίες ομάδων που δρουν άμεσα προς αυτή την κατεύθυνση.

Να διασφαλίσει τη μη πώληση του νερού της πόλης και να διευρύνει τα κριτήρια δωρεάν λογαριασμού για ανέργους και φτωχούς σε όλους (έως έναν επίπεδο κατανάλωσης). Να αυξήσει την εισφορά των επιχειρήσεων στο νερό και σε όλα τα δημοτικά τέλη.

Να εκπονήσει ένα νέο πολεοδομικό σχέδιο της πόλης με το οποίο θα διασφαλίζει τους ελεύθερους χώρους και το πράσινο από τα ιδιωτικά και εργολαβικά συμφέροντα. Να παραχωρεί πολεοδομημένη δημοτική γη προς κατοίκηση σε νέους εργαζόμενους, ανέργους και φτωχούς.

Να βοηθήσει ή τουλάχιστον να μην σταθεί εμπόδιο σε κάθε προσπάθεια δημιουργίας συνεργατικών δομών από ανέργους σε επιχειρήσεις που κλείνουν ή νέων πρωτοβουλιών. Να θεσμοθετήσει την οριζόντια διοίκηση για όλες τις δημοτικές επιχειρήσεις.

Να δώσει τη δυνατότητα στους δεκάδες χιλιάδες φοιτητές, νέους και ανέργους σε μια δυναμική επανοικειοποίηση χώρων, δομών και δράσεων πολιτισμού και αλληλεγγύης. Κόντρα στην απομόνωση, τη μιζέρια, τον ατομισμό και την αποξένωση.

Να σταματήσει το αίσχος των μπλοκαρισμένων κτιρίων όταν οι κοινωνίας στενάζει από ανάγκες στέγασης και συλλογικής έκφρασης.

Να μην επαναφέρει το θεσμό της δημοτικής αστυνομίας.

Να ενισχύσει πρωτοβουλίες και προγράμματα για τοξικοεξαρτημένους ανθρώπους, ΑΜΕΑ και ψυχικά ασθενείς.

Να σταματήσει να χρηματοδοτεί το καρναβάλι (και ειδικότερα της επιχειρήσεις του καρναβαλιού) και γενικότερα θεσμούς και θεάματα της μαζικής διασκέδασης. Να χρησιμοποιήσει τα χρήματα αυτά για κοινωνικές υποδομές: σχολεία, παιδικούς σταθμούς, δημοτικά νοσοκομεία κ.τ.λ.

Όλα τα παραπάνω, καθώς και πολλά άλλα, δεν αποτελούν ένα πρόγραμμα δράσεων, ένα πρόγραμμα που χρειάζεται προϋπολογισμούς εκατομμυρίων. Αντίθετα τα περισσότερα αποτελούν δράσεις πολύ μικρού ή μηδενικού κόστους που απαιτούν απόφαση και συλλογική πράξη. Αποτελούν ένα κατά βάση αρνητικό πρόγραμμα, μια χάρτα του σε τι δεν πρέπει ο δήμος να σταθεί εμπόδιο. Απορρέουν από αυτονόητες κατά τη γνώμη μου αξιακές δεσμεύσεις ενός κομμουνιστή (είτε ελευθεριακού, όπως ισχυρίζομαι πως είμαι εγώ, είτε μη ελευθεριακού όπως είναι δεδηλωμένα η παράταξη Πελετίδη).

Αυτά είναι λίγα από τα κριτήρια με τα οποία θα κρίνω τον κομμουνιστή δήμαρχο της πόλης τα επόμενα χρόνια. Λίγα από τα σημεία που θα κρίνουν το αν θα επιλέξει να βρεθεί απέναντι στην κοινωνία ή όχι.