Πανεπιστημιακό άσυλο, δημοκρατία και κοινοβουλευτισμός

Με αφορμή την εντεινόμενη καταστολή των πανεπιστημιακών καταλήψεων, σε συνέχεια της κατάργησης κάθε μορφής φοιτητικής εκπροσώπησης στη διοίκηση, σε ακολουθία των λυσσαλέων αντισυνδικαλιστικών και αντεργατικών νόμων, της πανεπιστημιακής αστυνομίας, του περιορισμού των διαδηλώσεων και των λοιπόν χουντικών τεχνουργημάτων, από τις φιλελεύθερες πένες επανέρχεται διαρκώς το λογικοφανές επιχείρημα πως «στην δημοκρατία το πανεπιστημιακό άσυλο δεν έχει πια νόημα», καθώς «σε ένα δημοκρατικό πλαίσιο δεν υπάρχει κανένας περιορισμός της γνώμης».

Είναι φυσικά εύκολο να το γράφει αυτό κάποιος όταν οι απόψεις του συμπορεύονται με τις απόψεις της ιδιοκτησίας των μέσων μαζικής εξαπάτησης, δηλαδή 5 εφοπλιστών και ενός μεγαλοβιομηχάνου, ήτοι του 0.00006% του πληθυσμού. Αδιαφορώντας λοιπόν γι’ αυτή την προφανή αντινομία, οι φιλελεύθερες πένες, συνεπικουρούμενες από τους πνευματικούς λοχίες του δόγματος «νόμος και τάξη» επιτίθενται στο άσυλο και σε κάθε δημοκρατικό ή λαϊκό θεσμό αυτοδιοίκησης, παρουσιάζοντάς το ως μια χωρική ζώνη εγκατεστημένης βίας, που, εξ αιτίας της, διαστρεβλώνεται πλήρως η δημοκρατική κανονικότητα με αποτέλεσμα να επικρατούν εντός της οι εντελώς μειοψηφούσες ιδέες της αριστεράς και της αναρχίας. Η επίκληση μιας κατεστημένης βίας ως θεμελιώδους αιτίας αυτής της αντιστροφής είναι σίγουρα μια εύκολη εξήγηση. Είναι όμως η ορθή;

Έχετε αναρωτηθεί ποτέ γιατί σχεδόν σε κάθε γενική συνέλευση σχολής, λαϊκή συνέλευση γειτονίας, σωματείου, συλλόγου ή οποιαδήποτε άλλη παρόμοια ανοιχτή διαβούλευση, όποτε συζητιούνται ουσιαστικά ζητήματα που αφορούν τη ζωή των συμμετεχόντων, κυριαρχούν οι σκανδαλώδεις (κατά τους φιλελεύθερους) «ισοπεδωτικές» ιδέες αριστερών και αναρχικών, την ίδια στιγμή που οι αντίστοιχες αστικές, αν και κυρίαρχες στην κοινωνία, μετατρέπονται (αργά ή γρήγορα) σε ισχνή μειοψηφία;

Η κυρίαρχη αφήγηση συνηθίζει να αποδίδει αυτό το γεγονός στη «βία της αριστεράς» ή στον «λαϊκισμό των αντιεξουσιαστών». Καμία όμως τέτοια εξήγηση δεν μπορεί να ερμηνεύσει επαρκώς ένα τόσο αντιφατικό και καθολικό κοινωνικά φαινόμενο. Ποια άραγε μυστηριώδης, σαγηνευτική δύναμη, διαθέτουν αυτοί οι «αναρχικοί και μπολσεβίκοι» που καταφέρνει να αντιστρέψει πλήρως τους συσχετισμούς της κοινωνικής δυναμικής προς όφελός τους. Είναι μήπως καλύτεροι ρήτορες; Μετέρχονται χθόνιων μεθόδων καθοδήγησης των μαζών; Η εξήγηση είναι μάλλον πολύ πιο απλή.

Στη βάση κάθε φιλελεύθερης ιδεολογίας βρίσκεται μια αντιστροφή του κόσμου· μια κολοσσιαία διαστρέβλωση της πραγματικότητας έτσι ώστε αυτή να μπορεί να προβάλει το συμφέρον των κυρίαρχων ως καθολικό συμφέρον της κοινωνίας. Η μέθοδος είναι παμπάλαια. Οι φιλελεύθεροι ταυτίζουν την ελευθερία με την «οικονομική ελευθερία». Μόνο που η τελευταία ούτε υπάρχει για όλους τους ανθρώπους, ούτε, για αυτούς που υπάρχει, υπάρχει στον ίδιο βαθμό. Και ο προφανής λόγος για αυτό είναι το «τοίχος της ιδιοκτησίας». Οι φιλελεύθεροι, μιλώντας στο όνομα της ελευθερίας, μιλούν στην πραγματικότητα για μια κοινωνία συστηματικής ανελευθερίας και εντεινόμενων αποκλεισμών, αφού ο αιώνιος νόμος της αγοράς (συσσώρευση) κάνει τους πλούσιους πλουσιότερους και τους φτωχούς φτωχότερους, πετώντας σε κάθε κύκλο όλο και περισσότερους από το τρένο της «φιλελεύθερης ελευθερίας». Πόσοι έχουν σήμερα σε παγκόσμιο επίπεδο πλήρη πρόσβαση σε ποιοτική υγεία, πλήρη πρόσβαση στην εκπαίδευση, πόσοι έχουν την δυνατότητα να κάνουν διακοπές, να έχουν ποιοτικό ελεύθερο χρόνο, πόσοι έχουν την «ελευθερία» να κάνουν μια δραστηριότητα ή μια δουλειά που επιλέγουν χωρίς τον εκβιασμό της ανεργίας;… σχεδόν κανένας. Κι όμως, η φιλελεύθερη των πραγμάτων οπτική, μέσω της συστηματικής προπαγάνδας, πείθει την κοινωνική πλειοψηφία πως είναι προς το συμφέρον της να ενισχυθεί η ιδιωτική ιδιοκτησία έναντι του δημόσιου χώρου και των καθολικών κοινωνικών δικαιωμάτων. Και αυτό το καταφέρνει με παιδαριώδη επιχειρήματα που όμως μοιάζουν λογικά γιατί η τάξη που τα πλασάρει κατέχει το σύνολο των δημόσιων βημάτων λόγου και «διαλόγου».

Πρόκειται φυσικά για μια παρωδία διαλόγου που η κυρίαρχη ιδεολογία κατασκευάζει δια μέσου ενός οργουελικά σκηνοθετημένου σκηνικού όπου οι «αντίθετες» απόψεις μοιάζουν σαν φράκταλ αυτοομοιότητες, ενώ οι διαφορές τους είναι μόνο «επί διαγραμμάτων». Αυτή όμως η παρωδία στο τηλεοπτικό σαλονάκι των αφεντικών έχει την αυθάδεια να θεωρεί πως εκφράζει τον κοινωνικό όλον. Έτσι οι φιλελεύθερες ιδέες κυριαρχούν …σε ένα γήπεδο που παίζουν μόνες τους.

Οι κλασικοί θεωρητικοί του φιλελευθερισμού ήταν τουλάχιστον πιο ειλικρινείς όταν αρνιόντουσαν το καθολικό δικαίωμα ψήφου αφού θεωρούσαν αδύνατον, εντός δημοκρατικού πλαισίου, οι συντριπτικά πλειοψηφούντες φτωχοί να είναι τόσο ηλίθιοι που να ψηφίζουν ενάντια στα συμφέροντά τους. Μια δημοκρατία, πίστευαν οι κλασικοί του φιλελευθερισμού, θα οδηγούνταν αυτόματα στην οικονομική και πολιτική ισότητα. Δεν ήξεραν, βλέπετε τότε, τι κτηνώδη δύναμη θα αποκτούσε στο μέλλον η προπαγάνδα, ούτε μπορούσαν ποτέ να φανταστούν πως στην αυγή του 21ου αιώνα θα μπαίναμε με την τραγική διαπίστωση του Ούμπερτο Έκο: «Σήμερα μόνο οι ηλίθιοι κάνουν δικτατορίες με τανκς, από τη στιγμή που υπάρχει η τηλεόραση».

Σε κάθε λαϊκή συνέλευση, σε κάθε σωματείο, σε κάθε σύλλογο, εκεί που οι άνθρωποι ελεύθερα, ισότιμα, με μόνη τη δύναμη του λόγου και της ψυχής τους, εκεί που χάνεται το τοίχος προστασίας των κυρίαρχων φιλελευθέρων ιδεών και αυτές έρχονται αντιμέτωπες με τους πραγματικούς υλικούς όρους της ζωής, η οπτική του κόσμου αντιστρέφεται και ο ίδιος ο κόσμος στέκεται πάλι όρθιος στα πόδια του (Μαρξ). Γι’ αυτό και οι σαλιωμένοι εκπρόσωποι των κυρίαρχων φιλελεύθερων και φασιστικών ιδεών αρνούνται να βρεθούν σε οποιοδήποτε πεδίου διαλόγου όπου οι κανόνες του παιχνιδιού δεν θα είναι εκ των προτέρων στημένοι. Γι’ αυτό τρέμουν κάθε ανοιχτή διαβούλευση, κάθε κοινωνικό άσυλο, κάθε κοινωνική κατάκτηση που αποτέλεσε και αποτελεί ανάσα των καταπιεσμένων. Γι’ αυτό και θέλουν να κόψουν κάθε οξυγόνο από την κοινωνική πλειοψηφία.

Γιατί κανένας σύγχρονος φιλελεύθερος δεν είχε ποτέ την τόλμη να παραδεχτεί πως μόνο από μια θέση παγιωμένων προνομίων, από τη θέση του κοινωνικά κυρίαρχου, είναι δυνατή η φιλελεύθερη οπτική.

Υ.Γ. Όσο για εμάς, θα πρέπει να θυμηθούμε ξανά εκείνη την παλαιά υποψία των αναρχικών απέναντι στο αίτημα για «καθολικό δικαίωμα ψήφου», να κατανοήσουμε πως ο κοινοβουλευτισμός και η μαζική ψηφοφορία virtual reality, σε έναν κόσμο καθολικών ανισοτήτων, δεν είναι μόνο προβληματικές αλλά και αντιδημοκρατικές, αφού νομιμοποιούν με δημοκρατικές φιοριτούρες συστήματα φιλελεύθερης ολιγαρχίας, και να επενδύσουμε τη ζωή και τους αγώνες μας μόνο στους αυτόνομους, οριζόντιους άμεσους θεσμούς αντίστασης, αυτοκυβέρνησης και αυτοδιαχείρισης.

Πίνακας: Renato Guttuso (1912-1987) Comizio di quartiere, 1975